(၁)

ဆရာသည္ တပည့္ျဖစ္သူ၏ သင္ခန္းစာ စာအုပ္ကို စစ္ေဆးသည္၊ စာအုပ္ထဲတြင္ ေရးသားထားပံုမွာ
႐ႈပ္ေထြးလြန္းလွေသာေၾကာင့္ မည္သို႔မွ အဓိပၸါယ္ေဖာ္ မရ ၍ မရ။
ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာျဖစ္သူက ညည္းတြားလိုက္သည္။ "တပည့္ေရ... မင္းနဲ႔ငါ တစ္ေယာက္ေယာက္ေတာ့ ႐ူးေနၿပီထင္ပါရဲ႕ကြာ"
ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ တပည့္ျဖစ္သူသည္ ဆရာ့ကို စာရြက္တစ္ရြက္ေပးသည္။ ဆရာက...
"ဘာစာရြက္လဲကြ"
"ကၽြန္ေတာ္ မ႐ူးေၾကာင္း စိတ္ေရာဂါကု ေဆး႐ုံအုပ္ရဲ႕ ေထာက္ခံစာပါခင္ဗ်ာ"

(၂)

ရွင္းရခက္တဲ့ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူႏွစ္ေယာက္ (သို႔မဟုတ္) ရပ္တည္မႈႏွစ္ဖက္
မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ နားလည္မႈလြဲတဲ့ ျပႆနာဟာ ေျဖရွင္းရ အခက္ဆံုးပါ။
အျမင္မတူတဲ့ ႐ႈေထာင့္ႏွစ္ခုစလံုးက ေက်နပ္လက္ခံတဲ့ အေျဖတစ္ခုရွာေတြ႕ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။
(ျပႆနာထဲမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ႕ ေက်နပ္မႈကို ေတြ႔ေအာင္မရွာဘဲ) ကိုယ့္ဘက္ကခ်ည္း တစ္ဖက္သတ္
အေျဖထုတ္တာဟာ ျပႆနာကို ပံုဖ်က္ လိုက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးျပတ္ သြားေစတာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေစာေစာက ဟာသထဲမွာ ပါတဲ့ ကေလးရဲ႕အေတြးလိုေပါ့။ ဆရာနဲ႔ သူနဲ႔ၾကားမွာ ေျပလည္ေစမယ့္ ျပႆနာရဲ႕အေျဖကို ရွာေဖြဖို႔မႀကိဳးစားဘူး။
သူ႔ တစ္ကိုယ္တည္းအတြက္ပဲ "လံုျခံဳမႈရွိတဲ့နိဂံုး" အေျဖထြက္လာေအာင္ စိတ္ေရာဂါကုေဆး႐ုံက ေထာက္ခံစာယူလာတယ္။
သူမ႐ူးဘူးေပါ့။ မွန္ပါတယ္။ သူ႔လုပ္ရပ္ဟာ သူတစ္ေယာက္တည္းအတြက္မွန္တာပါ။ အဲဒီရဲ႕ တစ္ဖက္သတ္ အဓိပၸါယ္က တျခားလူတစ္ေယာက္အတြက္ ဘာျဖစ္သြားေစသလဲ....။ ဆရာက ႐ူးေနတာ... လို႔ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ေရာက္သြားတာေပါ့။

(၃)

ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေကာ....
ေန႔စဥ္ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းေနၾကပါသလဲ..။ ကိုယ့္တစ္ေယာက္တည္းအတြက္ပဲ 'လံုျခံဳမႈရွိတဲ့နိဂံုး' အေျဖထြက္လာေအာင္ တစ္ဖက္သတ္စဥ္းစားေနမိၾကတာ မ်ားပါတယ္... မဟုတ္ဘူးလား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အေတြးကေကာ အဲလိုမ်ဳိးပဲ တဖက္သတ္စဥ္းစားေနၾကတာ မ်ားပါတယ္...မဟုတ္ဘူးလား။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အေတြးကေကာ 'ကေလးအေတြး' နဲ႔ ဘာထူးလို႔လဲ ?
တျခားလူတစ္ေယာက္ ႐ူးခ်င္႐ူးပါေစ.. ကိုယ္ အ႐ူးမျဖစ္ရင္ၿပီးေရာ..ဆိုတဲ့ ျပႆနာေျဖရွင္းနည္းမ်ဳိးပဲ။
အဲဒီ လူ႔သဘာ၀ကို သေရာ္ထားတဲ့ ဟာသေလးတစ္ခုရွိပါတယ္။ ယခင္ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံေဟာင္းရဲ႕
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ႀကီးတစ္ေယာက္က ေျပာသတဲ့...
"က်ဴပ္က ျပႆနာတစ္ခုကို ဘယ္ေတာ့မွ တစ္ဖက္သတ္မၾကည့္ဘူး..
မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ အၿမဲတမ္း ႏွစ္ဖက္ျမင္တဲ့ အျမင္နဲ႔ၾကည့္တယ္.."
"တစ္ခုက ... က်ဴပ္ရဲ႕အျမင္
အျခားတစ္ခုက .. မွားေနတဲ့အျမင္"

(၄)

ျပႆနာေျဖရွင္းပံု (Problem Solving) ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္...လို႔ဆိုပါတယ္..။
တစ္မ်ဳိးက 'ျပႆနာကို အဓိကထားတဲ့နည္း (Problem-Oriented Method)' ပါ..
ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့... 'အေျဖကို အဓိကထားတဲ့နည္း (Solution-Oriented Method)' ပါ...
(ဒီနည္းႏွစ္မ်ဳိးကို သင္ေပးခဲ့သူကေတာ့ ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေဇာ္လြင္ ျဖစ္ပါတယ္)

ပထမနည္းက.... 'ျပႆနာကို အဓိကထားတဲ့ နည္း (Problem-Oriented Method)' ပါ..။
မိသားစုတစ္စုရွိတယ္ ဆိုၾကပါစို႔.. အေဖရယ္..အေမရယ္.. အစ္မျဖစ္သူရယ္.. ေမာင္ေလးရယ္..ေပါ့။
ေမာင္ေလးျဖစ္တဲ့သူက အေတာ္ငယ္ပါေသးတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္တတ္ခါစ ဆိုပါေတာ့..။
ဟိုဟိုဒီဒီ ေတာ့တီးေတာ့တနဲ႔သြားရင္း ဟိုဟာလွမ္းကိုင္ ဒီဟာလွမ္းဆြဲ လုပ္ရင္း..
ျဖဳန္းခနဲ... ေရအိုးစင္က ဖန္ခြက္ကို လွမ္းဆြဲလိုက္မိတယ္။ 'ခြမ္း' ခနဲ ျမည္ၿပီး ၾကမ္းေပၚမွာဖန္ခြက္
အကြဲအေၾကအစအနေတြ ေဖြးသြားေရာ။အစ္မျဖစ္တဲ့သူက ကမန္းကတန္း ေျပးလာၿပီး သူ႔ေမာင္ေလးရဲ႕ေက်ာကို "ျဗန္း" "ျဗန္း”...နဲ႔ ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ စိတ္ရွိလက္ရွိ ႐ိုက္ပစ္လိုက္တယ္..။ ဒီေလာက္ေဆာ့ရပါ့မလား..ေပါ့ေလ။
ကျမင္းဦးဟယ္.. ကျမင္းဦးဟယ္... ဆိုၿပီးေျပာလည္းေျပာ၊ ႐ိုက္လည္း႐ုိက္နဲ႔...။ ကေလးငိုသံကေတာ့ ၾကြက္ၾကြက္ညံေရာ..။
ကေလးကို ႐ိုက္မေနနဲ႔.... ညည္းကိုက အသံုးမက်တာ။ ဖန္ခြက္ကို ကေလးမမီတဲ့ေနရာမွာ ထားပါလို႔ ငါဘယ္ႏွစ္ခါေျပာရမလဲ။ စည္းကမ္းမရွိတဲ့ဟာမ...!! သမီးကလည္းခြန္းတံု႔မခံဘူး။ အေမကို ကက္ကက္လန္ ျပန္ရန္ေတြ႕တယ္။
ဆူၾက၊ ႐ိုက္ၾကနဲ႔ ငရဲပြက္ေနတုန္း... အေဖျဖစ္တဲ့သူက မိန္းကကို အျပစ္တင္ျပန္ေရာ...
"ကေလးေတြးက ဘာသိမွာတံုး .. နင္က အဲသည္လို ကြဲတတ္မွန္းသိရင္ ဘာလို႔ ဖန္ခြက္၀ယ္ေသးလဲ.. စတီးခြက္၀ယ္ပါလား..
နလပိန္းတံုးမရဲ႕" "ရွင္ေပးတဲ့ ပိုက္ဆံက ဘယ္ေလာက္မ်ားရွိလို႔ စတီးခြက္ ၀ယ္ႏုိင္ရမွာလဲ.. ပိုက္ဆံေလး ေျခာက္ျပားတစ္ပဲနဲ႔
အလကား ဘာမွသံုးမရတဲ့ ေယာက်္ားကို ယူမိတာကိုး" အဲသည္မွာတင္ လင္နဲ႔မယား ထသတ္ၿပီး၀ုန္းဒိုင္းၾကဲေတာ့တာပဲ..။

ကဲ..ဒီအျဖစ္အပ်က္ကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုအခ်က္ကို သင္ခန္းစာယူႏိုင္သလဲ..ျပႆနာကို ေရွ႕တန္းတင္ရင္းနဲ႔ ေျဖရွင္းတဲ့ဆီ
မေရာက္ဘဲတစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ အျပစ္ေတြတင္လိုက္ေတာ့ ျပႆနာေတြသာ ပိုပိုၿပီး ပြားမလာဘူးလား..။

(၅)

ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့...'အေျဖကို အဓိကထားတဲ့နည္း (Solution-Oriented Method)' ပါ...။
ဥပမာက ေစာေစာက မိသားစုနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းပဲဆိုပါေတာ့။ အေဖရယ္၊ အေမရယ္၊ အစ္မရယ္၊ ေမာင္ငယ္ေလးတစ္ေယာက္ရယ္..။
ျဖစ္ရပ္ကလည္း..ေစာေစာကအတိုင္းပဲ။ ကေလးက ဖန္ခြက္ကို လွမ္းဆြဲတယ္..၊ ဖန္ခြက္က်ၿပီးကြဲတယ္..။
(ဒီေနရာမွာ မတူညီတဲ့ ျပႆနာေျဖရွင္းပံုကို သတိထားၿပီးၾကည့္ရေအာင္)
အစ္မျဖစ္တဲ့သူက ကမန္ကတန္းေျပးသြားၿပီး -
"ဖယ္...ဖယ္..ေမာင္ေလး ဖန္ကြဲစေတြ စူးမယ္" လို႔ေျပာရင္းကေလးကို ေပြ႕ခ်ီလိုက္သည္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ
သူ႔အေမဘက္လွည့္ၿပီး.. "ေမေမ..ေမာင္ေလးကို မ႐ိုက္ပါနဲ႔၊ သမီးကိုယ္တိုင္က ဖန္ခြက္ကို အစြန္မွာတင္ထားခဲ့မိလို႔ပါ"
"အို... သမီးကလည္း စိတ္မေကာင္းမျဖစ္ပါနဲ႔၊ ဖန္ခြက္ဆိုတာ ကြဲတတ္တဲ့ပစၥည္းပဲ..၊ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္မွာ ကြဲမွာပဲ"
ေျပာေျပာဆိုဆိုနဲ႔ အေမက တံျမက္စည္းတစ္ေခ်ာင္းကို ဆြဲယူၿပီး ဖန္ကြဲစေတြကို လွည္းက်င္းသိမ္းဆည္းလိုက္တယ္..။
အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ဖခင္ျဖစ္တဲ့သူက...
"ဒီအတိုင္းဆို ကေလးေတြအတြက္ အႏ ၱရာယ္ရွိတယ္ အေမႀကီးေရ..ျဖစ္ႏိုင္ရင္ တို႔ ဖန္ခြက္အစား စတီးခြက္သံုးၾကရေအာင္၊
ေလာေလာဆယ္ ပိုက္ဆံမေလာက္ေသးရင္လည္း ပလတ္စတစ္ခြက္ပဲ ၀ယ္ၾကတာေပါ့..။ အဓိက က မကြဲဖို႔ မရွဖို႔ပဲ မဟုတ္လား.။"

ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပခ်င္တာ အဲဒါပါပဲ..။
ဒီနည္းက အေျဖကို အဓိကထားရွာေဖြတဲ့နည္း (Solution-Oriented Method)' ပါ...။
အဲဒီအိမ္ေထာင္ႏွစ္ခုကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ..။ ၿပီးေတာ့.. ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့နည္း (၂) နည္းအနက္ ဘယ္နည္းကိုသံုးရင္ ေကာင္းမယ္ဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ပဲ ေတြးၾကည့္ၾကေစခ်င္ပါတယ္...

(မင္းခိုက္စိုးစန္)
##############################
ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္တဲ့ စာစုေလးေတြပါ....
သူငယ္ခ်င္းမ်ားအားလံုးကို မွ်ေ၀ခံစားေစလ်က္...